Doğu ve Batı’nın ayrı ayrı güzellikleri olduğunu kabul edelim. Fakat Doğu ve Batı’nın bir araya geldiğinde ise bambaşka bir güzellik ortaya çıkardığına da değinmeden edemedim. Özellikle müzikte Doğu-Batı sentezi beni oldukça heyecanlandırıyor. Yerel tınıların modernize edilmiş hali öyle güzel ki… Peki bunun geçmişi kimlere dayanıyor?
Kısaca öne çıkan isimleri sıralamak gerekirse, 70’lerde Barış Manço yaptığı parçalar ile müziği barıştırdı adeta. Ülkemizin öncü isimlerinden olan Barış Manço, öyle güzel harmanladı ki iki tarafı… Yazdığı sözlerle, Batı’nın enstrümanlarını kendi stili ile bütünleştirdi. Ortaya ise hala dinlemeye doyamadığımız yüzlerce eser çıktı.
Barış Manço – Gönül Dağı
80’lerde ise Okay Temiz Doğu ve Batı ikilisini harmanladı. Türkiye’nin öncü caz perküsyoncusu ve davulcusu, multi-enstrümantalist ve besteci Okay Temiz, Caz müziğe Türk tınıları ekledi ve yeni bir boyut kazandırdı.
Okay Temiz – Oriental Wind (1977) Dere Geliyor Dere
90’lar ise ZeN ile yanıp tutuştu diyebiliriz. Murat Ertel, Merih Öztaylan, Okan Özpoyraz, Levent Akman ve Emre Önel dahil olmak üzere aktif olduğu süreler boyunca otuzun üzerinde farklı eleman barındırmış ZeN, Anadolu rock ve psikedelik müzikle punk, caz, arabesk ve blues tarzlarını bir araya getirerek müziğe farklı bir boyut kazandırdı. Yaptıkları müziği ise “İstanbul Müziği” olarak adlandırdı.
ZeN – Burda Bizden Baskasi Yok ki
Gelelim yakın geçmişe. 2000’ler ve 2010’lar da bu birleşmeden nasibini aldı tabii ki. Hem de öyle güzel aldı ki…
2000’lerin öncü ismi olarak Mercan Dede‘yi sayabiliriz bence. İlahi geleneği ve çağdaş elektronik müziği bir araya gelince özgün eserler ortaya koymayı başardı Mercan Dede. Kendisi yaptığı müzik için şu cümleleri kuruyor.
“Sadece geçmişte kalırsanız o zaman söyledikleriniz nostalji olarak kalır… Sadece Batı’ya ait, sadece modern ve şu ana ait bir şey yaparsanız bu sefer de köklerinizden mahrum kalırsınız. Biz bunların ikisi arasındayız.”
Mercan Dede – Nerdesin
2010’larda, yani günümüzde ise Doğu-Batı’nın esintileri fazlasıyla hissediliyor. Şüphesiz ki son zamanların en iyi örneği Gaye Su Akyol. Tam bir Doğu-Batı sentezi müziği icra ediyor. Sesindeki yanıklık sözlerine de yansıyor. Ama Batı’nın enstrümanları ile rock müziğe de doyuyoruz kendisini dinlerken. Türk müziği, arabesk, rock hepsini bir araya getirmek ve ortaya böylesine enfes işler çıkartmak… O uzaya gideceğiz Gaye inanıyoruz!
Gaye Su Akyol – Rüyalarda Buluşuruz (İnleten Nağmeler)
Öncü isimler dışında bu akımda gelip geçen bir çok isim var tabii ki. Günümüz müziğinden, ağırlıklı olarak da müziğin alternatif tarafından bazı isimleri ve Doğu-Batı sentezi performanslarını aşağıda sıraladım. Umarım keyifle dinlersiniz.
